چكیده

هرچیز كه حقى از مردم در آن باشد، درحیطه حق الناس قرار مى‌گیرد. تاكید اسلام بر رعایت حق الناس آنچنان موكد است كه مى‌گوید آنگاه كه انسان از گناهان پیشین خود به درگاه الهى توبه مى‌كند، تا زمانى كه حقوق ضایع كرده مردم را ادا نكند، توبه‌اش پذیرفته نخواهد بود. یعنى خدا حق خود را در كوتاهى‌ها و تقصیرها و اهمال‌ها در شرایطى كه نشانه‌هاى ندامت واقعى در فرد مسلمان آشكار شود، مى‌بخشد. اما حق مردم را در هیچ شرایطى نه. حق الناس از حقوقی است که پروردگار عالم بدان بسیار ارزش قائل است، به گونه ای که حق مردم را مقدم بر حقوق خود نموده است تا از این طریق ارزش مردم و رعایت حقی که هرکدام از آنان نسبت به هم دارند روشن تر گردد و با رعایت این حقوق سعادت و خوشبختی دنیا و آخرت را برای خود رقم بزنند. بدیهى است تحقق جامعه‌اى مترقى، ایده‌آل و مدینه‌اى فاضله آرزوى هر كسى است. رسیدن به چنین جامعه‌اى چندان دور از انتظار نیست بشرط آنكه هر كس به سهم خود تلاش كند به حقوق و آزادى‌هاى دیگران احترام بگذارد و با قاطعیت جلوى انحرافات و ناهنجاریهاى اجتماعى بایستد.روش تحقیق حاضر کتابخانه ای است.

كلمات كلیدی:‌ حق الناس، اسلام، روابط اجتماعی.


 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

فصل اول : طرح تحقیق

مقدمه                                                                                                   1

بیان مساله                                                                                              3

اهمیت و ضرورت تحقیق                                                                                       6

اهداف تحقیق                                                                                          8

سوالات تحقیق                                                                                         8

تعاریف و مفاهیم                                                                                       9

فصل دوم : پیشینه تحقیق

پیشینه تحقیق                                                                                         10

فصل سوم : روش تحقیق

روش تحقیق                                                                                           23

روش جمع آوری اطلاعات                                                                                     23

ابزار تحقیق                                                                                             23

فصل چهارم : یافته های تحقیق

حق الناس                                                                                             24

رعایت حق الناس در قرآن                                                                           27

حدود و موارد حق الناس                                                                            29

تفاوت حق الله و حق النّاس از منظر آیات و روایات                                               30

 نگاه متفاوت فقه به "حقّ الله" و "حقّ الناس"                                                   34

دلیل عام بر حق الله بودن عبادت                                                                   40

سرنوشت حبس حقوق مردم و حق الناس                                                         46

حق‌الناس مانع استجابت دعا                                                                         46

حق‌الناس وعدم لیاقت ورود به خانه خدا                                                           47

حق‌الناس و سخت‌ترین مشکل قیامت                                                              47

حق‌الناس عامل نگون‌بختی                                                                          48

حق‌الناس و خوردن آتش دوزخ                                                                     49

حق الناس در امور جانی                                                                             49

آدم کشی                                                                                              49

خودکشی                                                                                              51

سقط جنین                                                                                           52

حق‌الناس در امور مالی                                                                               53

حق کارگر                                                                                             53

کم فروشی                                                                                            55

سزای کم فروشی                                                                                     56

رشوه خواری                                                                                          57

غش و کلاه برداری                                                                                   59

غش در معامله                                                                                        59

دروغ و قسم راهی برای کلاه برداری                                                                63      

امانت داری                                                                                            64      

رباخواری                                                                                               66

حق الناس درامور آبرویی                                                                             67

آبروی مسلمان                                                                                         67

ارزش مومن                                                                                           68

طعنه زدن بر مؤمن                                                                                   69

فاش ساختن راز                                                                                      70

بد گمانی                                                                                              71

نگاه غضب آلود                                                                                        72

منطقه‌ای ممنوعه به نام حق‌الناس!                                                                 73

حق‌الناس را زیرپا نگذارید                                                                            73

مصادیق حق‌الناس                                                                                    75

مصادیق مهم حق الناس                                                                             78

نحوه جبران حق‌الناس                                                                               79

شرط اجابت توبه                                                                                      80

حق الناس در خانواده                                                                                83

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری                                                                                            85

پیشنهادات                                                                                             86

محدودیت ها                                                                                           86

منابع و مآخذ                                                                                           87